Bốn năm trước, nếu ai đó có hỏi Ewan McAsh – nhà đồng sáng lập SmartOyster, rằng đâu là nơi tốt nhất để cất giữ hàu tươi sống, chắc chắn anh ấy sẽ nói: sông. Nhưng bây giờ, các thùng bảo quản tươi sống (live tank) mới là chìa khóa doanh nghiệp sống sót qua khủng hoảng như cháy rừng, lũ lụt, hay cả Covid.
“Ban đầu, chúng tôi không chắc lắm là thứ này sẽ hữu ích. Do không được vận chuyển trực tiếp từ sông nên hàu thường chóng hỏng, khiến đầu bếp và người tiêu dùng phàn nàn. Loại thùng bảo quản này đã khắc phục được tình trạng đó, cho phép hàu có thêm thời gian nghỉ ngơi sau khi qua xử lý mà vẫn duy trì được chất lượng và người thu hoạch cũng đỡ vất vả hơn,” Ewan cho biết.
“Nhờ giải pháp này, chúng tôi hoàn toàn có thể thu hoạch hàu trong điều kiện thời tiết lẫn tình trạng tốt nhất, cũng như luôn sẵn hàng để bán vào tất cả các ngày trong tuần. Khi phải tạm ngưng thu hoạch, chẳng hạn do lũ lụt, chúng tôi vẫn duy trì được dòng tiền. Trong thời Covid, khi phần đông nhà hàng đều đóng cửa, chúng tôi có thể chuyển hướng sang bán lẻ và online nhờ đã có sẵn cơ sở cất giữ, lưu trữ và vận chuyển, kể cả với khối lượng nhỏ.”
Chính Ewan đã khởi xướng Signature Oysters, một mô hình bán hàng trực tiếp tới tay người tiêu dùng – khác hẳn phương thức bán buôn truyền thống. Mặc dù có thể xử lý cùng lúc số lượng hàu lên tới 3.000 tá song máy móc phân loại công nghệ cao tại các trại nuôi lại không hiệu quả đối với những đơn hàng nhỏ (10 hoặc 20 tá). Khi ấy, thùng bảo quản sống mới thực sự phát huy vai trò.
“Nhờ sức chứa của thùng lên tới 1.000 tá, chúng tôi có thể sử dụng các thiết bị chế biến và đóng gói bán buôn để xử lý những đơn hàng khối lượng nhỏ trong vài tuần sau đó,” Ewan chia sẻ.
“Trông giống như một bể cá lớn, thùng bảo quản được thiết kế để phù hợp với bào ngư, tôm hùm và nhiều loài hải sản tươi sống khác, sử dụng ánh sáng tia UV, bộ lọc carbon và thiết bị làm lạnh chuyên dụng. Điều này rất tốt cho hàu bởi chúng hầu như luôn ở trong trạng thái ngủ đông. Mặc dù vẫn thở nhưng hàu không cần ăn và có thể nghỉ ngơi thêm vài ngày sau khi thu hoạch, nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng và kéo dài thời gian sử dụng.”
“Chúng ta có thể bảo quản hàu trong thùng từ 8-12 tuần. Chúng có sức sống mạnh mẽ và có lẽ ưa thích môi trường như vậy. Thậm chí ngay cả sau ba tháng, hàu vẫn đạt chất lượng tốt như vừa mới được đặt vào. Tuy nhiên, chúng tôi thường chỉ giữ chúng trong khoảng 7–10 ngày.”
Sau khi lắp đặt thùng bảo quản đầu tiên vào năm 2016, Ewan đã bổ sung thêm hai chiếc nữa cho cơ sở của mình. Điều này giúp hoạt động kinh doanh của anh không bị gián đoạn trong đợt cháy rừng tàn khốc năm 2019/2020 ở Úc.
“Đám cháy hầu như đã thiêu rụi mọi thứ tại lưu vực sông mà chúng tôi tác nghiệp – nơi này sau đó còn phải hứng chịu thêm một đợt lũ lớn. Mặc dù nhà chức trách đã dập được lửa, nhưng cả khúc sông cũng bị phong tỏa cho đến khi nước sách trở lại và độ mặn đạt mức bình thường. Trước đây, hiếm khi sông bị phong tỏa tới hơn 10–12 ngày, nhưng lần này là 4 – 5 tuần. Chỉ riêng đầu năm 2020, ba đợt cháy rừng như vậy đã liên tiếp xảy ra,” Ewan nói.
“Việc thả hàu vào trong các thùng bảo quản sống sẽ giúp chúng tôi duy trì dòng tiền trước khi có thể thu hoạch trở lại. Nó thực sự rất tiện dụng vì chúng tôi còn có thể cất giữ và bán sản phẩm của người nuôi khác. Trước tình trạng biến đổi khí hậu, thiên tai và những diễn biến bất định xảy ra ngày càng thường xuyên hơn, chúng tôi quyết định mở rộng quy mô bởi giải pháp sẽ giúp doanh nghiệp chống chịu tốt hơn trong khủng hoảng. Nếu không có nó, chúng tôi có thể sẽ gặp thêm áp lực về mặt tài chính và không thể kiểm soát tốt chuỗi cung ứng của mình. Khi ấy, chúng tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc buộc phải bán hàu với giá thấp hơn.”
“Các thùng bảo quản giúp chúng tôi luôn có sẵn một lượng hàng tồn kho để bán. Thay vì phải thu hoạch theo từng đơn hàng, chúng tôi có thể bán những gì đang có trong kho và với chất lượng tốt nhất. Đối với phương thức bán hàng online, giải pháp này lại càng hiệu quả.”
“Khá đông người nuôi đã gọi điện hỏi chúng tôi cách bán hàu trong giai đoạn khó khăn này và nhận được sự hướng dẫn tận tình. Nhiều người đã dày công xây dựng các website bán hàng trực tuyến, nhưng không phải ai cũng nhận ra vấn đề cốt lõi ở đây. Sẽ thật là ác mộng nếu phải cố gắng thu hoạch theo đơn hàng mỗi ngày, cho dù với khối lượng nhỏ. Nhận thức được điều đó, chúng tôi đã đầu tư vào giải pháp thùng bảo quản sống để khắc phục và giúp công việc kinh doanh của mình trở nên thuận lợi hơn.”
“Một ưu điểm nữa của thùng bảo quản sống là nó còn giúp người nuôi tiết kiệm thời gian khi không cần phải xử lý hàu nhiều lần. Thường thì mỗi khi thu hoạch, sẽ có một lượng hàu dư thừa mà bạn không thể bán ngay (bán buôn), cho nên phải đưa chúng về lại môi trường nước tự nhiên rồi xử lý lại. Nhưng với thùng bảo quản sống, bạn không cần phải làm điều đó nữa,” Ewan hào hứng.
Colin Bridges
Giám đốc phát triển kinh doanh tại SmartOysters, người ủng hộ nhiệt thành việc ứng dụng công nghệ trong các doanh nghiệp canh tác.
Ông có hơn 29 năm kinh nghiệm tại Anh Quốc, New Zealand, Úc và Mỹ trong các lĩnh vực môi trường, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp,… Bridges tốt nghiệp cử nhân khoa học & công nghệ môi trường tại Đại học Exeter University (Anh Quốc).
Đặng Hải dịch
Nguồn: SmartOysters