Nghiên cứu mới đã cho thấy tiềm năng của giun enchytraeid, loài ăn các vật liệu hữu cơ như rong biển mục nát, như một sự thay thế bền vững hơn cho các thành phần thức ăn thủy sản truyền thống.
Hiện nay, việc sản xuất cá giống để nuôi trồng thủy sản phụ thuộc vào việc sử dụng nguyên liệu thức ăn thủy sản như luân trùng và động vật giáp xác nhỏ, thường được bổ sung dầu cá để cung cấp đủ dinh dưỡng cho cá phát triển.
Quá trình này, đặc biệt là việc sử dụng dầu cá có nguồn gốc từ nghề đánh bắt tự nhiên, làm giảm đáng kể tính bền vững lâu dài của ngành và cũng có thể không cung cấp dinh dưỡng tối ưu cho cá bột.
Có 3 lý do chính đáng để sử dụng những con giun enchytraeid làm nguồn thức ăn thay thế. Giun Enchytraeid có thành phần dinh dưỡng tối ưu, đặc trưng bởi hàm lượng protein, lipid và axit béo omega-3 chuỗi dài dồi dào. Enchytraeid có thể phát triển bền vững trong môi trường trên cạn, trên dư lượng hữu cơ công nghiệp và thay thế nguồn thức ăn biển, do đó làm giảm áp lực đánh bắt đối với môi trường biển. Bằng cách sử dụng giun enchytraeid làm thức ăn sống, người nuôi cá có thể thay thể thức ăn khô cho đến khi cá đủ lớn để sử dụng thức ăn khô một cách tối ưu. Ngoài ra, với khả năng được nuôi trồng và cho ăn bằng dư lượng hữu cơ công nghiệp, chúng đưa ra một giải pháp đầy hứa hẹn nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn thức ăn biển, từ đó giảm bớt áp lực lên hệ sinh thái biển.
Nhiều lợi ích khi sử dụng những con giun enchytraeid làm nguồn thức ăn thay thế. Ảnh: commission.europa.eu
Để xác định tiềm năng của giun hoạt động như một loại thức ăn thủy sản thay thế, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra khả năng của Enchytraeids trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cá con của sáu loài cá nuôi.
Trong đó nhóm cá bơn (turbot, flounder) cho thấy sự tăng trưởng tốt hơn đáng kể khi được cho ăn bằng enchytraeids sống so với thức ăn thủy sản thông thường. Cá bơn lưỡi ngựa và cá chài ballan tăng trưởng với tốc độ tương tự ở cả hai chế độ bổ sung giun và chế độ bình thường, trong khi cá bống tượng được coi là đối tượng không phù hợp để sử dụng enchytraeid làm thức ăn thay thế.
Đồng thời, để đáp ứng hiện trạng của quy trình sản xuất thức ăn thủy sản hiện nay, các nhà nghiên cứu từ Đại học Aarhus đã thử nghiệm phương pháp nuôi giun biển enchytraeid để sử dụng làm nguồn thức ăn thay thế.
Môi trường nuôi giun biển là sử dụng hỗn hợp đất bầu với rong biển khô và được bù nước, từ mô hình này đã đạt được mức sản xuất sinh khối enchytraeid bán công nghiệp, điều này sẽ giúp chủ động được lượng giun cung cấp cho việc tạo thức ăn. Enchytraeid có tốc độ tăng trưởng cao nhất ở nhiệt độ 15-22°C và độ mặn cơ chất từ 8 đến 15 phần nghìn.
Trong các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, sử dụng đất bầu trộn với rong biển khô và làm ướt lại làm chất nền, có thể tạo ra khoảng 90 g sinh khối tươi trên mỗi chất nền. Mở rộng lên cấp độ bán công nghiệp, nhóm nghiên cứu đã đạt được khoảng 200 g sinh khối tươi trên 6 L chất nền cứ sau hai tháng với nhân lực tối thiểu và chi phí vận hành thấp.
Các nhà nghiên cứu cũng đã phát triển quy trình chiết xuất hiệu quả cao (hiệu suất >90%) dựa trên phương pháp chiết nhiệt. Các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm chỉ ra rằng enchytraeid có thể tổng hợp các axit béo omega-3 thiết yếu một cách độc lập, khiến chúng trở thành nguồn protein có giá trị cho thức ăn cho cá, với khoảng 50% protein tính theo trọng lượng khô.
Như vậy, kết quả của những nghiên cứu này cho thấy những hiểu biết ban đầu về việc sử dụng enchytraeid làm thức ăn thủy sản thay thế. Chúng đưa ra một giải pháp đầy hứa hẹn nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn thức ăn biển, từ đó giảm bớt áp lực lên hệ sinh thái biển. Có thể cần đầu tư nhiều hơn và nâng cao nhận thức để Enchytraeid có thể tạo ra tác động mà các nhà nghiên cứu đã thấy trước.
Hồng Huyền
