Nuôi rong biển trên cạn: Làn sóng mới từ Normandy

Chuyển đổi nghề truyền thống

Normandy từ lâu được biết đến như trung tâm nuôi trồng nhuyễn thể lớn nhất nước Pháp, mỗi năm cung cấp hơn 25.000 tấn hàu và 16.000 tấn vẹm. Xuất thân trong một gia đình nhiều đời gắn bó với nghề nuôi hàu, Sophie Perdriel, nhà sáng lập Magma Seaweed, đã chọn cho mình một lối rẽ táo bạo: phát triển nghề nuôi rong biển trong bể cạn.

Theo bà, phần lớn rong biển ở Pháp hiện nay vẫn dựa vào khai thác tự nhiên hoặc nuôi treo dây ngoài biển. Cách làm này tiềm ẩn nhiều rủi ro: sản lượng phụ thuộc thủy triều, chịu ảnh hưởng thời tiết cực đoan, đồng thời phải đối mặt với quy định khai thác nghiêm ngặt nhằm bảo vệ nguồn lợi. Nhằm khắc phục hạn chế này, năm 2023, Magma Seaweed ra đời với mục tiêu nuôi rong biển trong bể, tạo ra nguồn nguyên liệu có chất lượng đồng nhất và thu hoạch quanh năm.

“Các khách hàng công nghiệp cần sự ổn định để duy trì sản xuất. Nuôi trong bể giúp chúng tôi kiểm soát được thành phần của rong, từ hàm lượng protein cho ngành thực phẩm đến polysaccharide cho mỹ phẩm,” Perdriel chia sẻ. Hiện công ty đang thử nghiệm nhiều dòng giống khác nhau, đồng thời điều chỉnh chế độ dinh dưỡng nhằm tối ưu các hợp chất có giá trị cao.

Hợp tác cùng nông dân nuôi hàu

Ở giai đoạn đầu, Magma Seaweed mới hoạt động ở quy mô nghiên cứu – phát triển (R&D), nuôi thử nghiệm trong các bể nhỏ tại trung tâm Synergie Mer et Littoral (SMEL). Chỉ sau một năm, nhóm đã thành công trong việc thích nghi rong dại với điều kiện khắc nghiệt của bể: nhiệt độ cao và lưu lượng nước thấp hơn ngoài biển.

Trong lúc chờ giấy phép xây dựng trang trại riêng, Magma tìm đến các hộ nuôi nhuyễn thể để hợp tác. Ý tưởng khá đơn giản nhưng hiệu quả: tận dụng những ao nuôi bỏ trống nhiều tháng trong năm, biến chúng thành bể lọc và nuôi rong Ulva. Chỉ sau khoảng một tháng, rong có thể đạt kích thước thu hoạch.

“Đây là mô hình đôi bên cùng hưởng lợi: chúng tôi có thêm không gian sản xuất, trong khi nông dân tạo ra nguồn thu nhập phụ trong thời gian nhàn rỗi,” Perdriel lý giải. Ban đầu, không ít hộ còn nghi ngại, nhưng kết quả thử nghiệm tích cực từ những người tham gia sớm đang dần thay đổi cách nhìn.

Magma Seaweed dự kiến triển khai hai hình thức hợp tác: hoặc thuê lại bể để tự sản xuất, hoặc cùng chia sẻ doanh thu khi chính nông dân trực tiếp tham gia quy trình nuôi rong. Cách làm linh hoạt này được kỳ vọng sẽ khuyến khích nhiều hộ nuôi hàu tham gia hơn trong thời gian tới.

Mục tiêu 90 tấn/năm

Không dừng ở quy mô thử nghiệm, Perdriel đặt mục tiêu xây dựng một trang trại nuôi rong biển công nghiệp với công suất khoảng 90 tấn/năm, đặt gần những vùng nuôi hàu lớn để tận dụng hạ tầng. Trang trại này dự kiến bao gồm các bể ngoài trời, hệ thống ống dẫn nước biển, nhà ươm giống và cả phòng thí nghiệm phục vụ nghiên cứu.

Hai loài rong được ưu tiên hiện nay là Ulva sp. và Palmaria palmata, đều có giá trị kinh tế cao. Ngoài ra, Perdriel còn muốn thử nghiệm nuôi Nori (Pyropia sp.) trong bể – điều chưa từng có tiền lệ ở châu Âu. Khác với nguồn Nori giá rẻ từ châu Á, Magma định hướng phát triển sản phẩm Nori mang tính đặc trưng, thậm chí hướng đến chiết xuất phục vụ ngành mỹ phẩm sinh thái.

Theo Perdriel, lợi ích của mô hình này không chỉ nằm ở thương hiệu “Made in France” mà còn góp phần giảm phát thải CO2 nhờ rút ngắn chuỗi vận chuyển. “Rong biển nuôi ở Normandy, chế biến ngay trong nước, chắc chắn thân thiện môi trường hơn nhiều so với nhập khẩu từ Chile hay châu Á,” bà nhấn mạnh.

Hiện Magma Seaweed đang được hỗ trợ bằng các khoản trợ cấp và vay ưu đãi lãi suất 0%. Công ty dự kiến huy động khoảng 300.000 EUR để mở rộng sản xuất tại các bể lọc của nông dân, trước khi kêu gọi thêm 4 triệu EUR xây dựng trang trại công nghiệp, kỳ vọng sẽ đi vào vận hành từ năm 2027.

Dù thừa nhận còn nhiều thách thức phía trước, Perdriel vẫn kiên định với lựa chọn của mình: “Tôi sinh ra trong một gia đình nuôi hàu có tầm nhìn xa. Có thể tôi hơi bướng bỉnh, nhưng tôi tin nuôi rong biển trên cạn là hướng đi tất yếu, không chỉ cho Normandy mà còn cho nhiều vùng ven biển khác.”

Mi Lan
Theo Thefishsite