Mặc dù vừa được giao mặt nước biển để ổn định phát triển nuôi trồng thủy sản, nhưng nhiều hợp tác xã (HTX) tại Quảng Ninh đang đứng trước khó khăn do tiền thuê mặt nước biển quá lớn, trong khi nguồn vốn đầu tư thì hạn chế, rủi ro thiên tai lại thường xuyên rình rập.
Nỗi lo từ mức thu tiền mặt nước
Theo các quy định hiện hành như Nghị định 11/2021/NĐ-CP và Quyết định 28/2021/QĐ-UBND của tỉnh Quảng Ninh, mức thu tiền sử dụng khu vực biển cho mục đích nuôi trồng thủy sản được áp dụng trong khung 4-7,5 triệu đồng/ha/năm.
Trên thực tế, các HTX bị áp mức kịch trần 7,5 triệu đồng/ha/năm, gây áp lực tài chính rất lớn trong khi vừa khôi phục sản xuất sau bão, hàu, cá chưa được thu hoạch.
Ông Hoàng Văn Chiến, Giám đốc HTX TMDV Nuôi trồng thủy sản Đầm Hà đang kiểm tra lứa hàu thả được gần 7 tháng sau cơn bão Yagi cho biết: "HTX có 58 thành viên đều là người nuôi biển lâu năm. Chúng tôi vừa được UBND tỉnh Quảng Ninh giao hơn 466 ha mặt nước để nuôi trồng hàu Thái Bình Dương, cá chim vây vàng, cá giò... Chỉ tính riêng số tiền sử dụng khu vực biển nửa năm 2025 mà HTX đã nộp là hơn 1,8 tỷ đồng".
“Tháng 9 năm ngoái cơn bão Yagi gây thiệt hại cho bà con xã viên hơn 60 tỷ đồng. 3 tháng sau bão chúng tôi mới xoay sở vay vốn để khôi phục lại giàn hàu, đến bây giờ hàu vẫn còn gầy chưa thể thu hoạch được mà lại phải nộp số tiền quá lớn nên bà con gặp rất nhiều khó khăn. Chúng tôi mong cơ quan chức năng xem xét miễn giảm tiền sử dụng mặt biển để chúng tôi có điều kiện khôi phục lại sản xuất”, ông Chiến cho biết.
Còn HTX Mạnh Đức (đặc khu Vân Đồn) cũng vừa được cấp giấy phép nuôi trồng thủy sản tại khu vực biển Hòn Chín và đang hoàn thiện hồ sơ xin giao khu vực biển. Nhưng HTX này cũng đã lo ngay ngáy vì mức tiền thuê sử dụng mặt nước biển khá cao. Theo ông Hoàng Bá Thịnh, Giám đốc HTX, việc bị áp mức thu cao ngay khi vừa nhận biển sẽ khiến nhiều HTX “đuối sức” từ giai đoạn khởi đầu, đặc biệt trong bối cảnh không tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi và thường xuyên bị ngân hàng liệt vào “nhóm nợ xấu”.
“Nghề nuôi biển thường xuyên gặp rủi ro thiên tai nên chúng tôi đề nghị miễn tiền thuê mặt nước trong 3 năm đầu kể từ khi được giao biển, giúp bà con có thời gian đầu tư hạ tầng và ổn định sản xuất.
Sau đó, giảm mức thu còn 2 triệu đồng/ha/năm trong các năm tiếp theo. Cho phép hoãn nộp tiền thuê mặt nước sang năm thứ hai sau khi được giao biển, để giảm gánh nặng đầu tư ban đầu cho các đơn vị còn chưa có doanh thu.
Mở rộng tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, đơn giản thủ tục, kéo dài thời hạn vay, và áp dụng chính sách lãi suất ưu đãi hơn là “phao cứu sinh” thiết yếu để HTX vượt qua giai đoạn đầu tư ban đầu và khôi phục sau thiên tai”, ông Thịnh nói.
Đề xuất miễn giảm để nuôi biển “sống sót”
Trước tình trạng này, các HTX đã gửi kiến nghị lên UBND tỉnh và các sở ngành liên quan của tỉnh Quảng Ninh với mong muốn được xem xét miễn tiền thuê mặt nước trong 3-5 năm đầu, giúp ổn định sản xuất. Đồng thời, đề nghị xem xét giảm mức thu còn 2 triệu đồng/ha/năm trong những năm tiếp theo một mức trung bình hợp lý trong khung giá của Trung ương.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, các HTX nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh vừa mới thành lập và khó tiếp cận các nguồn vốn tín dụng phù hợp. Nhiều cơ sở nuôi trồng không đủ điều kiện vay vốn, không có tài sản thế chấp hoặc bị đánh giá rủi ro cao do thiên tai, dịch bệnh thủy sản. Trong khi đó, các chương trình hỗ trợ lãi suất, bảo hiểm nuôi trồng, hay khuyến nông, khuyến ngư còn rất hạn chế trong thực tế triển khai.
Riêng đợt thiên tai do bão Yagi năm 2024 tại Quảng Ninh đã khiến nhiều cơ sở nuôi trồng bị thiệt hại nặng nề, một số HTX bị mất trắng, chưa thể phục hồi. Việc tiếp tục áp mức thu cao, thu sớm, trong điều kiện chưa có doanh thu và không có hỗ trợ tín dụng, có thể khiến nhiều HTX phá sản, hoặc bỏ nghề nuôi biển.
Nguồn: https://danviet.vn/vua-duoc-giao-mat-nuoc-bien-de-nuoi-trong-thuy-san-nguoi-nuoi-bien-quang-ninh-lai-lo-vi-muc-tien-thue-qua-cao-d1350753.html
