Quảng Ninh quy hoạch trên 45.000 ha diện tích nuôi biển. Đến nay toàn tỉnh đã giao gần 4.000 ha cho 33 tổ chức và 754 cá nhân để thực hiện nuôi trồng thủy sản.
Với mục tiêu trở thành trung tâm nuôi biển của miền Bắc, Quảng Ninh đã quy hoạch hơn 45.000 ha mặt biển tại 9 địa phương (cũ) có biển (Quảng Yên, Hạ Long, Cẩm Phả, Vân Đồn, Cô Tô, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà, Móng Cái) dành cho phát triển nuôi trồng thủy sản và tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Ngư dân ở Vân Đồn thu hoạch lứa hàu đầu tiên sau khi được giao mặt biển. Ảnh: Vũ Cường.
Vùng biển trong 3 hải lý là 23.975 ha (53,0%); Vùng biển từ ngoài 3 đến 6 hải lý 13.031 ha (28,8%); Vùng biển ngoài 6 hải lý là 8.240 ha (18,2%).
Theo ông Đỗ Đình Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ninh), trên cơ sở định hướng sử dụng không gian biển để thực hiện nuôi trồng thủy sản tại Quy hoạch tỉnh, 9 địa phương có biển (cũ) đã hoàn thành việc xây dựng và phê duyệt phương án/đề án, bản đồ/sơ đồ khu vực biển để làm cơ sở giao khu vực biển phục vụ nuôi trồng thủy sản.
Hiện nay, đã bàn giao cho UBND xã, phường, đặc khu (sau sắp xếp) tiếp nhận lại toàn bộ hồ sơ, tài liệu có liên quan đến (phương án/đề án, bản đồ/sơ đồ khu vực biển nuôi trồng thủy sản) để tiếp tục quản lý, giao khu vực biển đối với các tổ chức/cá nhân có nhu cầu sử dụng khu vực biển để thực hiện nuôi trồng thủy sản thuộc địa bàn quản lý.
Qua tổng hợp từ phương án/đề án, bản đồ/sơ đồ khu vực biển của các địa phương, diện tích khu vực biển định hướng để nuôi nhuyễn thể (trong đó có hàu) khoảng 13.000 ha/45.146 ha (tương đương khoảng 30%) và khoảng 5.000 ha/45.146 ha (tương đương khoảng 11%) định hướng nuôi cá biển; phần diện tích còn lại là giao thông nội vùng, khoảng đệm để môi trường tự phục hồi… Tuy nhiên, tỷ lệ diện tích nuôi hàu, nuôi cá sẽ được chủ thể sử dụng khu vực biển (tổ chức/cá nhân) điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế, khả năng đầu tư… và được thể hiện rõ trong thuyết minh dự án nuôi trồng thủy sản (một trong 4 thành phần hồ sơ đề nghị cấp phép nuôi trồng thủy sản biển).
Ông Minh cho biết, đến thời điểm hiện tại Sở Nông nghiệp và Môi trường theo ủy quyền của UBND tỉnh Quảng Ninh đã cấp 33 Giấy phép nuôi trồng thủy sản trên biển cho 33 tổ chức (12 công ty và 21 hợp tác xã) với tổng diện tích khu vực biển đã cấp phép là 3.501,64 ha.
Ngoài ra, theo thẩm quyền chính quyền cấp xã (trước đây là cấp huyện) đã giao khu vực biển cho 754 cá nhân để thực hiện nuôi trồng thủy sản với diện tích 463,82 ha.
Quy hoạch nuôi biển toàn tỉnh là hơn 45.000 ha, đến nay mới giao được gần 4.000 ha, điều này cho thấy còn nhiều khó khăn, vướng mắc; chủ yếu liên quan về sơ đồ khu vực biển, thủ tục đánh giá tác động môi trường, thu phí thuê mặt biển theo công năng sử dụng, việc địa phương chậm trễ trong việc ký xác nhận tọa độ, địa điểm nuôi trồng thủy sản,...
Đẩy nhanh tiến độ
Chia sẻ về những rào cản trong quá trình cấp phép nuôi biển, ông Phan Thanh Nghị, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh: Quá trình thực hiện phát sinh một số khó khăn, vướng mắc trong công tác lập dự án và thực hiện thủ tục môi trường. Nhiều tổ chức, doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của việc lập dự án chi tiết, dẫn đến việc các hồ sơ dự án không đạt yêu cầu, thiếu tính đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu, định hướng phát triển của tỉnh về nuôi trồng thủy sản biển. Ngoài ra, vấn đề xác định yêu cầu cụ thể theo thủ tục môi trường chưa rõ ràng dẫn đến các doanh nghiệp, hợp tác xã lúng túng trong quá trình thực hiện thủ tục này.
Diện tích nuôi hàu tại Quảng Ninh ước đạt 2.100,98 ha, tương đương với 60% diện tích đã cấp phép. Ảnh: Vũ Cường.
Để hoàn thành công tác cấp phép và giao khu vực biển nuôi trồng thủy sản, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có sự hỗ trợ từ các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và UBND các địa phương ven biển tới các tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng khu vực biển thực hiện các hồ sơ về môi trường, cấp phép, giao khu vực biển theo quy định.
Đối với các địa phương cần bố trí, sắp xếp vị trí, diện tích nuôi trồng và xác nhận sự phù hợp của vị trí, ranh giới dự án đối với quy hoạch nuôi trồng thủy sản, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch chuyên ngành của địa phương; trong đó, không ảnh hưởng đến giao thông thủy và đảm bảo hiện trạng khu vực biển không chồng lấn dự án khác cũng như phù hợp với công tác bố trí, sắp xếp của địa phương.
"Về phía các tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng khu vực biển để nuôi trồng thủy sản, hãy chấp hành nghiêm quy định về sử dụng khu vực biển để nuôi trồng thủy sản và sự xắp xếp của UBND các địa phương trong tỉnh; tập trung thời gian, nhân lực và nguồn lực, chủ động và bám sát hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, UBND địa phương để hoàn thiện các thành phần hồ sơ về môi trường, cấp phép, giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản", ông Nghị nhấn mạnh.
Việc đẩy nhanh tiến độ cấp phép nuôi biển cho các hộ dân và HTX không chỉ góp phần tạo sinh kế ổn định cho người dân mà còn giúp từng bước hiện thực hóa chiến lược phát triển ngành thủy sản theo hướng công nghệ cao, chuỗi giá trị và gắn với du lịch sinh thái biển. Điều này cũng giúp các ngành chức năng thuận lợi hơn trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động sử dụng khu vực biển đảm bảo đúng quy định, không gây tác động tiêu cực đến môi trường và cộng đồng ngư dân xung quanh.
Bà Nguyễn Thị Lệ, Giám đốc HTX Nuôi trồng và du lịch trải nghiệm Thành Tuân (Vân Đồn), cho biết, tháng 6/2025, HTX được giao 20,15 ha diện tích mặt nước nuôi biển kết hợp du lịch, trải nghiệm, thời hạn sử dụng đến tháng 6/2050. Nuôi biển là sinh kế chính, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người dân Vân Đồn. Do đó, khi được nhà nước cấp phép, giao quyền sử dụng khu vực biển, các thành viên HTX rất phấn khởi, yên tâm đầu tư sản xuất, không còn lo xảy ra tranh chấp phát sinh, hoặc chồng lấn các dự án.
