Quảng Ninh vươn lên thành trung tâm thủy sản của phía Bắc

Quảng Ninh có nhiều tiềm năng nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi biển. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành trung tâm thủy sản của phía Bắc, thông qua chiến lược phát triển nuôi biển bền vững gắn với kiểm soát chặt khai thác, vừa khai thác hiệu quả tiềm năng tự nhiên, vừa bảo vệ nguồn lợi lâu dài.

Quy hoạch nghề nuôi biển: Hướng đi đúng đắn!

Một bước chuyển quan trọng của nghề nuôi biển Quảng Ninh là định hướng người dân từ làm ăn riêng lẻ sang liên kết trong hợp tác xã (HTX), thậm chí phát triển thành doanh nghiệp.

Thành lập vào năm 2023, HTX Làng Chài (vịnh Bái Tử Long, Quảng Ninh) với 15 thành viên cũng vừa được giao khoảng 21 ha mặt biển. Đến nay, về cơ bản các thủ tục đã xong, HTX đã tiến hành thả hàu giống.

Ông Dương Văn Xuyên, Giám đốc HTX, cho biết việc thành lập HTX và quy hoạch nuôi biển giúp bà con có giấy tờ, diện tích mặt nước nuôi trồng rõ ràng, sản phẩm có truy xuất nguồn gốc sẽ có giá trị hơn, dễ dàng đưa vào siêu thị trong nước và xuất khẩu.

“Đây là hướng đi đúng đắn, cần thiết để giúp nghề nuôi biển Quảng Ninh đi vào nề nếp, nâng cao thương hiệu thủy sản Quảng Ninh” - ông Xuyên nói.

Tuy nhiên, theo ông Xuyên, thực tế nuôi biển còn rất nhiều khó khăn. “Ngư dân chúng tôi rất lúng túng khi khai báo thuế vì ít hiểu biết, thiếu phương tiện, sóng điện thoại ngoài biển yếu, lại không biết dùng máy tính. Chi phí thuê mặt nước cũng quá cao. Chúng tôi mong được tính phí theo diện tích thực tế thả giống, không gộp cả phần không sử dụng” - ông Xuyên bày tỏ.

834.000 tấn là tổng sản lượng thủy sản toàn tỉnh đạt được trong giai đoạn 2021-2025, trong khi mục tiêu đặt ra là 730.000 tấn.

Tương tự, ông Nguyễn Minh Thành, Phó Giám đốc HTX nuôi trồng và du lịch trải nghiệm Thành Tuân, cho biết ngay sau khi được giao mặt biển, các hội viên HTX đã nhanh chóng đóng phí và tiến hành thả giống, sản xuất.

“Chúng tôi được giao mặt biển để canh tác với thời hạn 25 năm, mức phí đóng tính ra là 7,5 triệu đồng/ha. Ngoài nuôi hàu, chúng tôi dự tính phát triển thêm rong biển và du lịch trải nghiệm” - ông Thành chia sẻ.

Trao đổi với báo Pháp Luật TP.HCM, ông Phan Thanh Nghị, Phó Giám đốc Sở NN&MT tỉnh Quảng Ninh, cho biết để trở thành trung tâm thủy sản miền Bắc vào năm 2030, tỉnh đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trọng tâm là đưa toàn bộ hoạt động nuôi trồng vào quy hoạch tổng thể, tránh phát triển tự phát.

Phát triển thương hiệu thủy sản Quảng Ninh

Hiện nay, Quảng Ninh có 186 cơ sở sơ chế, chế biến thủy sản, trong đó 78 doanh nghiệp sở hữu nhà máy với công suất thiết kế 2.000-20.000 tấn thủy sản cấp đông/năm, đã được cấp mã số xuất khẩu sang Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc…

Ông Đỗ Đình Minh, Chi cục trưởng Chi cục Biển, Hải đảo và Thủy sản, Kiểm ngư (Sở NN&MT), cho biết để tận dụng triệt để các cơ hội mở rộng thị trường mới trong năm năm tới, Quảng Ninh sẽ tiếp tục chú trọng xây dựng thương hiệu vùng biển Quảng Ninh gắn với hình ảnh sạch, bền vững, truy xuất nguồn gốc minh bạch. Các sản phẩm thủy sản được nuôi trồng, chế biến sẽ theo định hướng theo từng thị trường.

Theo ông Minh, Trung Quốc hiện chiếm tới 90% kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Quảng Ninh.

Riêng sáu tháng đầu năm 2025, tổng sản phẩm nông, lâm, thủy sản xuất qua các cửa khẩu đạt hơn 3,1 triệu tấn, trị giá trên 1,5 tỉ USD.

Do vậy, ngoài duy trì thị trường truyền thống này, Quảng Ninh đang cũng đã nhắm tới các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu (EU)… các thị trường mà Việt Nam đã ký các hiệp định thương mại tự do.

Chẳng hạn, với các thị trường cao cấp như EU, Nhật, Mỹ, tỉnh sẽ tập trung vào các sản phẩm như tôm, cá biển cao cấp, nhuyễn thể hai mảnh vỏ, sản phẩm chế biến sâu...

Tại các thị trường như ASEAN, Hàn Quốc, Trung Quốc, tỉnh sẽ tập trung các sản phẩm tôm sú, tôm thẻ, cá rô phi, sản phẩm sơ chế/đông lạnh… cùng với đó là đầu tư công nghệ chế biến tiên tiến, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế như HACCP, GlobalG.A.P., ASC, BAP, chứng nhận Halal/Kosher… đảm bảo truy xuất nguồn gốc rõ ràng và tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu an toàn thực phẩm.

Ông PHAN THANH NGHỊ, Phó Giám đốc Sở NN&MT tỉnh Quảng Ninh: Dành hơn 5% diện tích quy hoạch để thu hút các nhà đầu tư lớn

Quảng Ninh đã dành hơn 5% diện tích quy hoạch nuôi biển để thu hút các nhà đầu tư lớn, những đơn vị có vốn, công nghệ và tư duy kinh tế bài bản. Tuy nhiên, họ cũng nhìn thấy những rủi ro từ việc nuôi tự phát của người dân xung quanh có thể gây lây lan dịch bệnh nên còn e ngại. Thực tế đã có những doanh nghiệp tiên phong đưa con hàu Thái Bình Dương hay tu hài về Quảng Ninh rất thành công. Nhưng sau đó, khi người dân ồ ạt nuôi theo, phá vỡ quy hoạch, chính họ lại phải thu hẹp sản xuất hoặc rút lui.

Đây là bài toán khó, cần sự vào cuộc đồng bộ của cả chính quyền và sự thay đổi trong tư duy của người dân. Muốn phát triển bền vững, không thể làm ăn manh mún, may rủi được.

............................

Ông ĐÀO VĂN VŨ, Phó Chủ tịch thường trực UBND đặc khu Vân Đồn: Kiểm soát chặt chẽ việc nuôi trồng thủy sản

Thời gian qua, Vân Đồn tập trung kiểm soát chặt chẽ việc nuôi trồng thủy sản theo chỉ đạo của Tỉnh ủy Quảng Ninh về phát triển bền vững, kiểm soát vùng nuôi theo đúng quy hoạch, khắc phục tình trạng nuôi trồng tự phát.

Tính đến nay, trong thẩm quyền, đặc khu Vân Đồn đã có quyết định giao khu vực biển cho 109 hộ dân với diện tích 52,78 ha. Đồng thời phối hợp với Sở NN&MT tỉnh giao khu vực biển cho sáu doanh nghiệp, HTX với diện tích 367,18 ha; cấp giấy phép nuôi trồng thủy sản trên biển cho chín doanh nghiệp, HTX.